1
عضو هیئت علمی، گروه مطالعات موزه، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر ایران، تهران، ایران.
2
دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد، مطالعات موزه، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر ایران، تهران، ایران.
چکیده
چکیده ماهیت سیاسی موزهها نشان از نقشی است که میتوانند در اعمال قدرت نرم ایفا کنند. «موزهها که از همان ابتدای تأسیس خود با حمایت قدرتمندان و سیاستمداران تأسیس و توسعه یافتهاند؛ رفته رفته علاوه بر نقش حفاظت و نگهداری بر کارکردهای دیگری از جمله مسائل اجتماعی و جریانات سیاسی مانند حقوق زنان، برابری، موضوعات بشردوستانه و... نیز توجه نشان دادند» (رسولی، 1395). علاوه بر آن فرصتی برای سیاستمداران و دولتمردان فراهم شد تا از قدرت موزه به عنوان ابزای در جهت بیان اهداف و برنامههای خود بهرهمند شوند. همچنین در تلاشاند با کمک موزهها، موضعگیریهای سیاسی خود را به نمایش بگذارند. از این رو در سالهای اخیر تأسیس موزههایی با رویکردهای سیاسی افزایش یافته است. این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی و جمعآوری دادهها به صورت کتابخانهای انجام شده، در پی آن است تا ضمن نشان دادن ماهیت سیاسی موزهها، به مؤلفههای موزه به عنوان یکی از مراکز فرهنگی مهم و تأثیرگذار در مسائل اجتماعی و جریانات سیاسی تأکید کند و به این پرسش پاسخ دهد که موزهها چه نقشی در اعمال قدرت نرم بر عهده دارند و چگونه میتوان از موزه در راستای بهبود روابط ملی و بینالمللی در سایۀ سیاست فرهنگی بهرهمند شد. بررسیها در موزههای ایران نیز نشان میدهد که در سالهای اخیر به نقش سیاسی موزهها توجه شده است اما این توجه تنها در تأسیس موزههایی با موضوعات سیاسی بوده است و کمتر بر رویکردهای دیگر موزهها و توانایی آنان در نفوذ و تأثیرگذاری بر مسائل ملی و بینالمللی تأکید شده است. کلمات کلیدی: توسعۀ فرهنگی، سیاست فرهنگی، قدرت نرم، موزهها